W piątek, 01 marca 2019 roku w Gminnym Centrum Kultury w Kowalach Oleckich odbyło się spotkanie poświęcone publikacji „Rześki szedłem i wesoły do Zawad do wiejskiej szkoły czyli Kronika szkoły w Zawadach Oleckich (1883 – 1944) i wybrane pisma Jana Luśtycha (1833 – 1901) z Zawad Małych”. W wydarzeniu udział wzięli: prof. Zbigniew Chojnowski, red. Jerzy Kisielewski, wydawca Mirosław Słapik oraz Robert Maluchnik, który zebrał i opracował publikację.

Z opowieści Roberta Maluchnika słuchacze dowiedzieli się, ile zaangażowania i pracy, ale też pewnych zbiegów okoliczności i przypadków, przyczyniło się do powstania książki. Oprócz kroniki szkoły, a co za tym idzie miejscowości Zawady Oleckie oraz okolicznych wsi, zawiera ona jeszcze krótką historię życia i twórczości jednego z większych poetów mazurskich – Jana Luśtycha. Był on gospodarzem mieszkającym w Zawadach Małych, który w swoich wierszach i artykułach opisywał codzienne zdarzenia, ludzi i ich życie. Owe zapiski stanowią kronikę tamtych czasów. Podczas spotkania prof. Chojnowski, który od lat zajmuje się życiem i twórczością poety, przybliżył słuchaczom ówczesne realia życia Mazurów, które odnajdujemy nie tylko w twórczości Luśtycha, ale i innych poetów mazurskich – Michała Kajki czy Marcina Gerssa. Kronika tej małej miejscowości jest odbiciem życia mieszkańców całych Prus Wschodnich od końca XIX w. do jesieni 1944 roku, kiedy zostali zmuszeni do opuszczenia tych ziem. Jest to historia trudna, ale dla wielu poznana na nowo.

Publikacja powstała w ramach inicjatywy lokalnej „Wydanie publikacji Zawady Oleckie i okolica w Kronice szkoły w Zawadach (1883 -1944) i tekstach Jana Luśtycha, miejscowego poety” zrealizowanej w ramach proj. „Inicjatywy lokalne na 5+” sfinansowanego ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy lokalne 2018.